Do spożywania miodu nie trzeba nikogo namawiać. Kiedyś najczęściej wybieraliśmy ten, który akurat oferowali lokalni pszczelarze, ograniczając się do kilku najpopularniejszych rodzajów. Dziś, dzięki rosnącemu zainteresowaniu zdrową żywnością i rozwojowi sprzedaży internetowej mamy możliwość zamawiania pysznych pszczelich produktów z różnych zakątków Polski. Możemy odkrywać mniej znane odmiany miodu, które również są pełne wartości odżywczych, mają unikalne smaki i ciekawie urozmaicają jadłospis. Warto poznawać i testować miody odmianowe, by wspierać zdrowie, czerpiąc z bogactwa natury.
Najpopularniejsze odmiany miodów w Polsce
W Polsce najczęściej spotykane odmiany miodu to miód wielokwiatowy, rzepakowy, lipowy, spadziowy, akacjowy oraz gryczany. Choć wszystkie są zdrowe i wspierają ogólną odporność organizmu, różnią się składem, co wynika z rodzaju roślin, z których pszczoły zbierają nektar lub spadź, a to wpływa na ich smak, zapach i właściwości zdrowotne.
Dzięki temu każda odmiana miodu spełnia różne funkcje prozdrowotne dla naszego organizmu. Dla przykładu miód lipowy, tak jak i kwiaty lipy, z których powstał, znajduje zastosowanie przy łagodzeniu objawów przeziębienia – pomaga w dolegliwościach związanych z infekcją, łagodzi kaszel, działa wykrztuśnie i napotnie. Z kolei miód, który wytwarzany jest przez pszczoły z gryki, stanowi wsparcie układu krążenia. Polecany jest osobom, które chcą zadbać o swoje serce. Natomiast szukający wsparcia w stanach fizycznego i psychicznego wyczerpania powinni sięgnąć po miód akacjowy. Kwiaty akacji wykazują działanie uspokajające, miód, który powstaje z ich nektaru, wspiera układ nerwowy.
Poszczególne odmiany miodów mają nie tylko odmienny skład, ale też różnią się pod względem walorów smakowych. Delikatne, łagodne gatunki jak np. miód rzepakowy czy wielokwiatowy są lubiane przez dzieci. Osoby, które preferują intensywniejsze doznania kulinarne, doceniają orzeźwiająco-żywiczne nuty smakowe w miodach spadziowych, czy lekko pikantny smak miodu gryczanego.
Wybierając miód, warto zastanowić się, jakie dolegliwości chcemy złagodzić, ale także ważne jest czerpanie przyjemności z jego unikalnych kompozycji smakowych, które mogą wzbogacić potrawy – od śniadaniowych kanapek, po zdrowe przekąski. Nie tylko decyzja dotycząca konkretnych odmian miodów jest ważna, bardzo istotne jest też miejsce zakupu. Należy nabywać produkty wyłącznie od sprawdzonych, rzetelnych sprzedawców. Miody o zaniżonej cenie, pochodzące spoza Unii Europejskiej, jak i miody mieszane powinny budzić naszą czujność. Na rynku nie brakuje produktów fałszowanych, zawierających dodatki cukru lub syropu glukozowego, które pozbawiają miód jego cennych właściwości. Konsumenci są także kuszeni miodami, które zachowują płynność, przez to, że były poddane nieuczciwym zabiegom podgrzewania – przez tego typu praktyki produkty tracą swoje cenne składniki i są bezwartościowe.
Miody odmianowe i ich znaczenie lecznicze
Chcąc wzbogacić swoją dietę o zdrowy i naturalny produkt, warto sięgnąć również po mniej popularne odmiany miodu, takie jak np. miód tymiankowy, wierzbowy, malinowy, słonecznikowy, faceliowy, lebiodkowy, gorczycowy czy miód z ogórecznika.
Wszystkie te odmiany miodu mają wysoką zawartość cukrów prostych – glukozy i fruktozy w różnych proporcjach, natomiast w zależności od składu nektaru lub spadzi, z których zostały wytworzone, różnią się pod kątem właściwości biologicznych, fizykochemicznych i organoleptycznych. Składniki w nich występujące mogą mieć różne stężenie. Dlatego też ich znaczenie lecznicze jest odmienne.
Wróćmy do popularnych w naszym kraju odmian miodów i przyjrzyjmy się możliwościom profilaktycznego i leczniczego zastosowania kilku z nich.
Miód rzepakowy
Odmianowy miód wiosenny pozyskiwany na przełomie kwietnia i maja, kiedy kwitnie rzepak. Jest to produkt o słomkowym odcieniu, jaśniejący w procesie krystalizacji, która przebiega dość szybko ze względu na wyższą zawartość glukozy od fruktozy. W jego składzie poza cukrami znajdują się garbniki, flawonoidy, biopierwiastki, olejki eteryczne, kwas nikotynowy, betakaroten, cholina, związki goryczowe i substancje fenolowe.
Dzięki wysokiej zawartości łatwo przyswajalnych cukrów znajduje szerokie zastosowanie w diecie regeneracyjnej i odżywczej, niezależnie od wieku, a szczególnie u osób starszych. Dodatkowo, stymulując układ odpornościowy, wspomaga leczenie infekcji oraz stanów zapalnych górnych dróg oddechowych. Miód chroni także wątrobę, wspiera jej regenerację oraz detoksykację organizmu, co jest szczególnie pomocne przy zatruciach alkoholem i lekami. Działa korzystnie na nerki i układ moczowy, a także przyspiesza leczenie wrzodów żołądka i dwunastnicy.
Miód lipowy
Nektar na miód lipowy zbierany jest między czerwcem a lipcem. Jest to jeden z najbardziej wartościowych miodów odmianowych nektarowych. Produkt ma barwę od żółtej do jasnobrązowej – w zależności od okresu zbiorów, jaśniejsze odcienie oznaczają wcześniejszą porę pozyskiwania nektaru. Ten gatunek odznacza się delikatną kwasowością, przy późnych zbiorach nuty smakowe mogą być bardziej ostre, a nawet lekko gorzkawe.
Dla tej odmiany charakterystyczne są takie składniki jak m.in. linalol i 3-metylo-2-butanon, kwas p-kumarynowy, pinocembryna, tarakserol, α-amylaza, inwertaza, lizozym. Miód lipowy wykazuje silne działanie antybiotyczne szczególnie na bakterie Gram-dodatnie. Dobrze sprawdza się jako produkt pomocny w zwalczaniu infekcji, łagodzi przebieg przeziębienia – osłania gardło, działa przeciwzapalnie i wykrztuśnie.
Zawartość cukrów prostych, olejków eterycznych oraz flawonoidów wpływa na działanie rozkurczające, uspokajające i moczopędne. Miód wspiera organizm w profilaktyce dolegliwości sercowo-naczyniowych, składniki w nim zawarte mogą wyrównywać ciśnienie, usprawniać przepływ krwi w naczyniach krwionośnych. Również wspomaga podstawowe leczenie przy chorobach układu moczowego i dolegliwościach reumatycznych.
Miód gryczany
W lipcu pszczoły gromadzą nektar z kwiatów gryki, by zrobić z niego miód o ciemnej – brunatnej barwie i lekko piekącym, korzennym smaku. W procesie krystalizacji przybiera ziarnistą strukturę, a jego kolor staje się jaśniejszy. Charakterystyczne składniki dla tej odmiany to m.in. aldehyd fenylooctowy i 2-fenyloetanol, obfituje w enzymy, ma ich najwięcej ze wszystkich polskich odmian miodów, zawiera także sporo związków fenolowych, kwas chlorogenowy i kwas p-hydroksybenzoesowy.
Tak bogaty skład i obecność rutyny, związku wzmacniającego naczynia krwionośne, sprawia, że jest szczególnie polecany osobom z problemami krążenia, oraz po operacjach i urazach – może stanowić wsparcie w regeneracji organizmu. Jego regularne spożywanie może przyczyniać się do obniżenia ciśnienia krwi, to też forma profilaktyki przeciw miażdżycy. Miód gryczany także jest bogaty w przeciwutleniacze, które wspierają układ odpornościowy i opóźniają procesy starzenia.
Każdy miód, który jest kupiony z zaufanego źródła, to dobry, naturalny i wartościowy produkt. Jednak jeśli chcemy, żeby trafiał w nasze indywidualne potrzeby zdrowotne, warto przyjrzeć się bliżej konkretnym właściwościom poszczególnych odmian.